Bạn từng xem lại video mình nói chuyện, hoặc nghe file ghi âm rồi thấy “cringe” khi phát hiện mình lặp đi lặp lại mấy từ đệm như “ờ…”, “ùm…”, “ầm…”, “kiểu…”? Hoặc đang thuyết trình, tự nhiên nhận ra mình vừa nói “ờ” lần thứ 10 và bị phân tâm? Từ buổi hẹn hò đầu tiên cho đến cuộc họp quan trọng, sẽ có lúc bạn muốn nói năng trôi chảy, rõ ràng, chậm rãi như một diễn giả dày dạn kinh nghiệm. Người biết dẫn dắt câu chuyện, chứ không phải lúng túng, nói vòng vo và vấp vào những từ thừa khó chịu.
Có phải chỉ cần nói chậm lại và nghĩ kỹ trước khi mở miệng? Và cũng cần làm rõ là việc dùng một vài từ đệm trong giao tiếp hằng ngày là bình thường. Thậm chí, nghe quá “sạch” lại thấy… giả tạo ý chứ. Nhưng lạm dụng thì lại phản tác dụng, từ đệm lặp lại quá nhiều sẽ khiến người nghe mất tập trung và làm giảm sự tin cậy trong lời nói của bạn.
Những từ đệm giống như cây gậy chống, giúp ta có thêm một nhịp để gom ý, tìm từ đúng. Vì vậy, chúng thường xuất hiện khi bạn lo lắng, mất tập trung, hoặc nói quá nhanh. Nhưng dùng quá nhiều thì câu chuyện sẽ rời rạc, thông điệp bị loãng. Não lúc đó đang ở chế độ “tìm từ” và văng ra mấy tiếng “ờ…”, “à…” để câu không bị rơi vào khoảng trống.
Công ty nghiên cứu hành vi Quantified Communications phát hiện: mức “chuẩn” là khoảng 1 từ đệm/phút, nhưng trung bình mỗi người nói tới 5 từ đệm/phút – tức một cái “ờ” cứ 12 giây. Lý do là chúng ta sợ im lặng. Dù chưa nghĩ ra gì, vẫn phải chèn một tiếng gì đó để giữ “quyền nói”, với “à” báo hiệu chờ ngắn, còn “ờ” thường là chờ lâu hơn. Cũng có trường hợp người đãng trí “à” một cái rồi quên mất họ sẽ phải nói gì tiếp theo…
Có thể bạn thấy im lặng một chút là quá lâu. Nhưng với người nghe, đó chỉ là 1–2 giây, và họ còn cảm ơn bạn vì khoảng dừng đó giúp họ ngấm ý hơn.” Khi cảm giác “ờ…” sắp thoát ra, hãy dừng lại, hít một hơi, rồi nói tiếp…
Không nói gì cũng được. Thật đấy! Nghiên cứu chỉ ra hầu hết câu nói đều có khoảng dừng ngắn (0,2 giây), vừa (0,6 giây) và dài (trên 1 giây). Diễn giả giỏi thậm chí dừng 2–3 giây hoặc hơn. Sự im lặng cho não bạn thời gian xử lý, giúp giọng nói nghe điềm tĩnh và tự tin hơn.
Có thể bạn thấy im lặng một chút là quá lâu. Nhưng với người nghe, đó chỉ là 1–2 giây, và họ còn cảm ơn bạn vì khoảng dừng đó giúp họ ngấm ý hơn.” Khi cảm giác “ờ…” sắp thoát ra, hãy dừng lại, hít một hơi, rồi nói tiếp. Lúc đầu sẽ thấy gượng, nhưng khi quen, bạn sẽ thấy mình làm chủ được cuộc trò chuyện thật sự!
Follow Mạng xã hội của The Undercut:
The Undercut 