Hơn cả một nhà thiết kế, Massimo Osti là người đặt nền móng cho techwear, từ khi khái niệm đó còn chưa tồn tại. Những gì ông tạo ra trông như vừa bước ra từ một bộ phim viễn tưởng, nhưng lại sinh ra để mặc giữa đời thực.
Trong một ngôi nhà cổ từ những năm 1930 ở ngoại ô Bologna, lịch sử hiện đại của đồ thể thao đang được lưu giữ như một kho báu sống động. Ở đó, hơn 6.000 trang phục và 55.000 mẫu vải nằm yên trên kệ, trên giá, trong tủ kính, mỗi món đều chứa đựng một lát cắt của thời gian, một câu chuyện về con người. Phần lớn trong số đó là di sản của Massimo Osti, nhà thiết kế người Ý, người đã dành cả đời để khám phá, phân tích, tái sinh và thử nghiệm không ngừng với khái niệm “quần áo”.
Từ áo thun in lụa đến biểu tượng văn hóa
Đầu thập niên 1970, khi còn là một nhà thiết kế đồ họa, Osti được mời thiết kế một dòng áo thun. Thay vì đi theo lối mòn, ông dùng kỹ thuật in lụa để in họa tiết của riêng mình lên vải, một cách tiếp cận khá lạ lẫm với nước Ý lúc bấy giờ. Bộ sưu tập nhanh chóng cháy hàng, trở thành cú hích mở đầu cho một chuỗi những đổi mới mang tính cách mạng kéo dài suốt đời ông, cho đến khi ông mất vào năm 2005.
Từ năm 1971 đến đầu những năm 2000, Osti là người đứng sau hàng loạt thương hiệu: C.P. Company, Stone Island, Boneville, và Left Hand. Tầm ảnh hưởng của ông vượt xa khỏi nước Ý, từ Supreme, NikeLab, đến Kanye West hay Gosha Rubchinskiy, ai cũng phải nhìn vào những gì Osti làm với sự kính trọng. Với nhiều người, đeo huy hiệu Stone Island trên tay trái hay khoác lên mình chiếc Mille Miglia Jacket không chỉ là một lựa chọn thời trang, đó là tuyên ngôn cho giá trị thực chất, cho tinh thần thực dụng pha lẫn khám phá.
Quần áo không chỉ để mặc, mà để hòa vào cuộc sống
“Tôi thiết kế quần áo cho những người đàn ông đi khắp hành tinh,” Osti từng nói, “họ là những người băng qua thiên nhiên, giao thông, vùng ô nhiễm, và những cuộc phiêu lưu đô thị.”
Ông không xem quần áo như những món đồ. Ông gọi chúng là “đối tượng-quần áo” (object-garment), thứ cần được chế tạo với độ chính xác và mục đích như một cỗ máy. Mỗi đường may, mỗi chất liệu, mỗi xử lý bề mặt đều hướng tới sự tối ưu: chống nước, giữ ấm, phản quang, biến đổi, thích nghi.
Không ngạc nhiên khi ông không hứng thú với các buổi trình diễn thời trang truyền thống. Đối với Osti, thời trang không nằm trên sàn diễn, nó nằm trong chức năng. Năm 1985, ông tự tạo ra C.P. Magazine, tạp chí chuyên biệt để trình bày kỹ thuật thiết kế, được thực hiện trong một studio ảnh tại Bologna với hệ thống máy ảnh Canon cho phép in ảnh tỷ lệ 1:1, phóng đại mọi chi tiết của sản phẩm. Thứ “show” duy nhất ông muốn người ta nhìn thấy, là chi tiết thật sự của quần áo.
Những phát kiến, di sản của Otis thực sự khiến một đứa vốn chẳng quan tâm mấy đến mảng techwear, trang phục thể thao như tôi phải trầm trồ. Trong suốt cuộc đời, ông làm việc không ngừng nghỉ và nghiên cứu ra những chất liệu, kiểu cách quá đỗi ấn tượng và đáng kinh ngạc. Nếu bạn vừa là NERD, thích công nghệ, vừa quan tâm đến thời trang thì Massimo Otis thực sự là cái tên rất đáng để vùi đầu vào tìm hiểu.
Những phát minh mang đậm dấu ấn của Massimo Osti
Tela Stella, sự thô ráp thành biểu tượng
Với Osti, vải là ngôn ngữ. Và ông chọn nói bằng những chất liệu tưởng như câm lặng: bạt quân đội, vải kỹ thuật, sợi tổng hợp, nhựa PVC. Ông không ngừng tìm kiếm cảm hứng từ trang phục quân sự, nơi thiết kế phục vụ cho sinh tồn, không hề mang tính thẩm mỹ mà vẫn đạt đến mức độ hoàn thiện tuyệt đối.
Vào năm 1982, từ một tấm bạt xe tải quân sự, ông làm nên Tela Stella, một loại vải thô nhưng có tính năng chống gió, chống nước và bền bỉ nhờ được giặt đá. Chính thứ chất liệu ấy đã khai sinh ra thương hiệu Stone Island, và thiết lập lại thang đo của thời trang ứng dụng.
ICE JACKET, thời trang cảm ứng
Năm 1991, Osti trình làng Ice Jacket, chiếc áo khoác có thể đổi màu theo nhiệt độ. Ở thời điểm mà công nghệ mặc được vẫn còn là khái niệm mơ hồ, ông đã mang đến một thứ “vật thể sống”, thay đổi màu sắc theo môi trường, như một cách biểu đạt ngôn ngữ phi ngôn ngữ. Ice Jacket là sự kết hợp giữa khoa học vật liệu và trực giác thẩm mỹ, một trong những sản phẩm đầu tiên đặt ra tiền đề cho smart wearables sau này.
Mille Miglia – Từ kính bảo hộ đến biểu tượng đường phố
Năm 1988, C.P. Company tài trợ cho giải đua xe cổ Mille Miglia. Osti sau nhiều năm nghiên cứu các loại mũ và kính bảo hộ quân sự, đã tích hợp goggle (kính bảo vệ) vào mũ áo khoác, tạo nên thiết kế huyền thoại: Mille Miglia Jacket.
Không ai ngờ chiếc áo mang tính thực nghiệm ấy lại trở thành biểu tượng văn hóa đường phố. Khi nước Anh dưới thời Thatcher rơi vào khủng hoảng kinh tế, những thanh niên không chấp nhận hệ thống, mang tinh thần phản kháng chọn Mille Miglia như một cách thể hiện bản sắc. Còn tại Ý, thế hệ trẻ sống tại Milan cũng bị thu hút bởi sự độc đáo và tính công năng của thiết kế này.
Ngày nay, một chiếc Mille Miglia cổ có thể được bán với giá hơn 1.500 USD trên các nền tảng resale.
ICD+, khi công nghệ và quần áo hoà làm một
Trước khi có khái niệm wearable tech, Massimo Osti đã thực hiện nó. Năm 1996, trong khi đạo diễn Gabriele Salvatores thực hiện bộ phim cyberpunk Nirvana, Osti được mời thiết kế phục trang. Kết quả là ý tưởng tạo ra chiếc áo khoác phản chiếu ánh sáng xanh màn hình máy tính, thứ ánh sáng mang tính tương lai, phi vật thể đầy ma mị.
Đến năm 2000, Osti ra mắt bộ sưu tập ICD+, hợp tác với Philips và Levi’s, chính thức đưa công nghệ số vào quần áo. Áo khoác ICD+ có sẵn ngăn cho điện thoại, máy nghe nhạc MP3, tai nghe, dây dẫn, tất cả đồng bộ thành một hệ sinh thái di động. Trong thời đại còn chưa có iPhone, Osti đã hiểu rằng: con người tương lai sẽ sống bằng công nghệ, và công nghệ cần được tích hợp thẩm mỹ, tiện dụng, và thông minh như chính làn da thứ hai.
Massimo Osti không phải là một nhà thiết kế thông thường. Ông là kỹ sư, nhà xã hội học, nhà quan sát nhân loại đại tài. Người vợ của ông, bà Daniela Facchinato-Osti – từng chia sẻ:
“Ông ấy luôn quan sát con người, cố gắng hiểu xem họ thiếu gì, thứ gì chưa tồn tại, thứ gì mà chính họ còn chưa biết rằng họ cần.”
Giữa thời đại nơi thời trang bị tiêu dùng hóa, công việc của Osti nhắc chúng ta rằng quần áo có thể là thứ thiết kế lại cả cách sống, cách cảm nhận, và cách ta hiện diện trong thế giới. Ông không chỉ tạo ra quần áo – ông tạo ra những viễn cảnh. Và những chiếc áo khoác của ông, đến giờ, vẫn là những cỗ máy thời gian đưa ta chạm vào tương lai.
Follow Mạng xã hội của The Undercut:
The Undercut 